ON EMİR

Başlık olarak almış olduğumuz on emir En am süresinin 151. ayetinden itibaren 153. ayete kadar olan emirlere "on emir" denilir ki, bunlar bütün peygamberlerin şeriatlarında mevcuttur. Tevhitle başlayan emirler ihtilafı yasaklamakla sona erer. Zira sosyal yaşamda var olan tüm kötülüklerin çıkış merkezi şirktir. İman şirkle bulanmadıkça, günah işlemek mümkün değildir. Şayet rahatlıkla günah işlenebiliniyorsa o zaman tevhide şirk gölgesi düşmüştür. Böyle olduğunda kalpteki iman yeniden kontorol edilmelidir.

İnsanların hayatına düzen veren ve yol göstericilik yapan Kurani Kerim, önce insanın iç dünyasını hertürlü şirk, küfür ve nifak hastalıklarından temizliyerek, ilahi nurun tecelli merkezi olan iman zırhıyle onarılmış kalbe, tevhidi yerleştirir. Sonra insanın dış cephesini içteki nurla aydınlatarak, ona yön ve istikamet verir. İnsanın bedensel hareketlerini kontrolu altında tutan kalpteki imandır. İman insanın iç dünyasının nuru ve dış dünyasını aynasıdır. Ve insana hedef belirleyen önde giden nurudur. İman, helal ve haram sınırlarının belirleyicisi olan Kur ani kerimin, insan hayatında şekillenmesinin göstergesidir. İman insanın tüm işlerinde tevhidin olmasını esas alır. Ve şirkin insan hayatına girmesine asla izin vermez. İnsanın bedensel gayrimeşru istek ve arzularını Kurani kerimin belirlemiş olduğu ilahi hükümlerle islah eder ve Allahın helal kıldıklarıyla da bedensel istekleri yerine getirir.

 Kurani Kerimde ki yapılması istenilen ve yapılması yasak olan emirler, dünya düzeninin değişmeyen temel ilkeleridir. Bu ilkelerden sadece on emir başlığıyla almış olduğumuz emirler şunlardır:

1.Allah a hiçbir şeyi ortak koşmayın.

2.Anne ve babaya iyilikte bulunun

3.Fakirlik korkusuyla çocuklarnızı (manen) öldürmeyin. Sizinde onlarında rızkını veren biziz.

4.Kötülüklerin açığınada gizlisinede yaklaşmayın.

5.Allah ın yasakladığı cana haksız yere kıymayın.

6.Yetim malına yaklaşmayın.

7.Ölçü ve tartıyı adaletle yapın.

8.Söz söylediğiniz zaman, yakınlarınız dahi olsa adaletli olun.

9.Allah a verdiğiniz sözü tutun.

10. Şüphesiz bu, benim dosdoğru yolumdur. Buna uyun, (başka) yollara uymayın. Zira o yollar sizi Allah ın yolundan ayırır. İşte sakınmanız için Allah size bunları emretti.

Yesribin ismini Medine ismine çeviren, yukardaki üç ayetin muhtavası olan on emir olmuştur. Biharul envarın Ali bini İbrahimden hulase olarak şöyle bir hikaye nakl olmuştur.

Yesribte Evs ve Hezrec kabileleri arasında gece gündüz durmak bilmeyen savaşta yenilgi alan Hezrec kabilesinde iki kişi, Esad bini zerare ve Zekvan bini abdu kays bu kişiler Kureyşlilerden yardım dilemek için Mekkeye gelirler. Utbe bini rebianın evine giderler, başlarından geçen kanlı savaşı anlatırlar ve yardım dilerler. Utbe cevaben şöyleder; Bizim şehrimiz sizin şehrinizden oldukça uzak ve bizde oldukça bir sıkıntı içindeyiz, bizi oldukça kendisile meşgul ediyor. Esad sordu sizi meşgul eden şey nedir? Utbe: Bizim aramızdan biri çıkmış şöylediyor; ben Allah ın gönderdiği elçiyim! ve bizim aklımızı beyenmiyor, bizim tanrılarımıza dil uzatıyor ve genclerimizide kandırıyor. Esad sorar bu adamın sizinle yakınlık derecesi nedir? Utbe cevaben bu bizim ileri gelen ailererimizden olan Abdulmuttalibin tornu ve Abdullahın oğludur. Bu söz üzerine esadla zakvan derin bir düşünmeye daldılar. Ve hatırladılarki medinedeki yahudiler “çok yakında Mekkede son peygamber zuhur edecek” ve yesribe hicret edecek. Esad kendi içinde şöyleder olmasınki yahudilerin haber verdiği zat olmuş olsun? Esad sordu o şimdi nerede? Utbe: O şimdi hicri ismail de oturuyor. Aslıda o ve ona inananlar şeybeyi ebutalipte muhaseredeler, ancak ümre için Recep ayında ve birde hac mevsiminde insanların arasına girebilirler. Benim sana tavsiyem sakın onunla konuşma ve onu dinleme zira onun konuşmaları seni böyüler. Esad ben ihramlıyım Allah ın evini tevaf etmem benim üzerime vaciptir ve sende diyorsun sakın onu dinleme o zaman ne yapmam gerekir? Utbe ona kulaklarına pamuk tık ve tevafa gir. Esad kulaklarına pamuk tıkar ve mescidi harame girer ve tavafa başlar. Hicri ismailde Resuli ekremi görünce yüzünü döner ve suratla geçer, ama kendi kendine düşünür ve derki benden daha ahmak kim olabilir? Ola bilirmiki çok önemli bir konuyu kendi kabileme götürmek için öğrenmeden, Mekkeyi terk etmiş olayım. Kulaklarındaki pamukları çıkarır ve Resüli ekremin yanına gider, sorar bizi neye davet ediyorsun? Resuli ekrem cevaben şöyleder: Ben sizleri bir tek olan Allah a ve benimde Allah ın elçisi olduğuma ve şu işleri yapmaya davet ediyorum ve üç ayeti okur. Esad ayetleri dinledikten sonra, deruni bir aşkın dilinden akan tatlı sözlerle şahadet getirerek, peygambere beyat eder. Ve Resüli ekremden kendilerine Kurani Kerimi öğretecek birini ister. Resüli ekrem Musabı öğretmen olarak yesribe gönderir. Yesribe gönderilen bu dilaver genç peygamberin yesribe hicret etmesinin zeminini oluşturur ve nihayet peygamber yesribe hicret eder. Yesrip medinetül münevvere olur.

Muhammed Avci