Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’ne (SIPRI) göre, dünyanın en büyük 100 silah üreticisinin geliri geçen yıl yüzde 5,9 artarak 679 milyar dolarla rekor seviyeye ulaştı.

Welayet News  - Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI), dünyanın en büyük 100 silah üreticisinin gelirlerinin geçen yıl rekor kırarak 679 milyar dolara ulaştığını bildirdi.

Bugün yayımlanan rapora göre, Ukrayna ve Gazze’deki savaşların tetiklediği talep artışı bu yükselişte etkili oldu.

Raporda, en büyük 100 şirketin toplam gelirlerinin bir önceki yıla göre yüzde 5,9 arttığı kaydedildi. 2015-2024 dönemindeki toplam artış ise yüzde 26’ya ulaştı.

SIPRI araştırmacısı Lorenzo Scarazzato, AFP’ye verdiği demeçte, “Üreticiler yüksek talepten faydalanırken, küresel silah gelirleri SIPRI tarafından şimdiye kadar kaydedilen en yüksek seviyeye çıktı” değerlendirmesini yaptı.

ABD lider, Avrupa talebi artırıyor

Dünyanın en büyük 100 silah üreticisinin 39’u Amerika Birleşik Devletleri’nde bulunuyor. Listenin ilk üç sırasındaki Lockheed Martin, RTX ve Northrop Grumman da ABD merkezli şirketler.

ABD’li üreticilerin toplam geliri, yüzde 3,8 artışla 334 milyar dolara ulaşarak küresel toplamın yaklaşık yarısını oluşturdu.

Raporda, F-35 savaş uçağı ve Columbia sınıfı denizaltı gibi bazı kilit ABD programlarında bütçe aşımları ve gecikmeler yaşandığına da dikkat çekildi.

Avrupa merkezli 26 şirketin toplam geliri ise yüzde 13’lük artışla 151 milyar dolara yükseldi. En keskin artışı, gelirini yüzde 193 artırarak 3,6 milyar dolara çıkaran Çekya merkezli Czechoslovak Group kaydetti.

Şirketin bu büyümesinde, Ukrayna’ya top mermisi sağlamayı amaçlayan Çek Mühimmat Girişimi’nin rolü oldu.

Üretimde tedarik zinciri sorunları yaşanıyor

Rapora göre, artan talebe rağmen birçok üretici tedarik zincirinde ve üretimde zorluklarla karşılaşıyor. Avrupalı şirketlerin malzeme temininde artan zorluklar yaşadığı belirtildi.

Airbus ve Fransız Safran gibi şirketlerin 2022’den önce titanyum ihtiyacının yarısını Rusya’dan karşıladığı ve yeni tedarikçiler bulmak zorunda kaldığı ifade edildi.

Çin’in kritik minerallere yönelik ihracat kısıtlamaları ise Thales ve Rheinmetall gibi şirketlerin maliyetlerinin artabileceği uyarısında bulunmasına yol açtı.

Listede yer alan iki Rus şirketi Rosteh ve Birleşik Gemi İnşa Şirketi’nin toplam geliri yüzde 23 artarak 31,2 milyar dolara ulaştı.

Yaptırımlar nedeniyle parça sıkıntısı yaşayan Rus şirketlerinin, ihracat kayıplarını iç taleple telafi ettiği vurgulandı.

Raporda ayrıca, Rus savunma sanayisinin savaş hedeflerini sürdürmek için gereken üretim oranlarını destekleyecek nitelikli iş gücü bulmakta zorlandığı belirtildi.

Çin’deki iddialar satışları düşürdü

Asya ve Okyanusya, bölgedeki 23 şirketin toplam gelirlerinin düştüğü tek bölge oldu. Bölgedeki şirketlerin toplam geliri yüzde 1,2 azalarak 130 milyar dolara geriledi.

SIPRI, bu düşüşün temel nedeninin Çinli silah üreticilerinin gelirlerindeki azalma olduğunu açıkladı.

SIPRI program direktörü Nan Tian, “Çin’deki silah tedarik süreçlerine yönelik çok sayıda yolsuzluk iddiası, 2024’te büyük silah sözleşmelerinin ertelenmesine veya iptal edilmesine yol açtı” dedi.

Buna karşılık, Japon ve Güney Koreli silah üreticilerinin gelirleri, özellikle Avrupa’dan gelen taleple artış gösterdi.

İsrail silahlarına ilgi azalmıyor

Listenin ilk 100’ünde Orta Doğu’dan dokuz şirket yer aldı ve bu şirketlerin toplam geliri 31 milyar dolar oldu.

Bu gelirin yarısından fazlasını, toplam gelirlerini yüzde 16 artırarak 16,2 milyar dolara çıkaran üç İsrailli şirket oluşturdu.

SIPRI araştırmacısı Zubaida Karim, “İsrail’in Gazze’deki eylemlerine yönelik artan tepkiler, İsrail silahlarına olan ilgi üzerinde çok az etki yaratmış görünüyor” ifadesini kullandı.(Harici)