Axios’un ulaştığı BM karar taslağına göre ABD, Gazze’de en az iki yıl görev yapacak uluslararası bir güvenlik gücü kurulmasını istiyor. Taslak, güce “silahsızlandırma dahil tüm tedbirleri alma” yetkisi tanıyor. Ancak görev gücünün, on binlerce sivili öldüren İsrail’in saldırılarını durdurmak yerine Hamas’ı silah bırakmaya zorlamak için bölgede bulunacak olması dikkat çekti.

Welayet News  - ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne sunduğu yeni karar taslağıyla Gazze’de “en az iki yıl” görev yapacak uluslararası bir güvenlik gücü kurulmasını önerdi. Axios’un ulaştığı taslak metne göre bu güç, Gazze’nin güvenliğini sağlama ve bölgeyi silahsızlandırma yetkisiyle donatılacak. Taslakta, görev gücüne “silahsızlandırma dahil tüm tedbirleri alma” yetkisi tanınırken, bunun İsrail’in saldırılarını durdurmaktan ziyade Hamas’ı zorla silah bırakmaya yönelen bir operasyonu işaret ettiği değerlendiriliyor.

İsrail, ateşkes anlaşmasını ihlal ediyor: Gazze’ye günlük girmesi gereken 600 tır 145’te kaldı       İsrail, ateşkes anlaşmasını ihlal ediyor: Gazze’ye günlük girmesi gereken 600 tır 145’te kaldı

NE ÖNERİLİYOR?

Taslak karar, “Uluslararası Güvenlik Gücü” (ISF) adını taşıyacak bir oluşumun Gazze’ye konuşlandırılmasını öneriyor. ISF’nin görev tanımı arasında yer alan başlıca maddeler şöyle: Gazze’nin İsrail ve Mısır sınırlarını güvenceye almak; sivil nüfusu ve insani koridorları korumak; yeni oluşturulacak bir Filistin polis gücünü eğitmek; ve Gazze Şeridi’nin silahsızlandırılması sürecini sağlamak. Taslağa göre bu son madde, sadece altyapıyı imha etmekle sınırlı kalmayacak; devlet dışı silahlı grupların — metinde açıkça adı geçen yapıların unsurları da dahil — silahlarının “kalıcı olarak devre dışı bırakılmasını” hedefleyecek.

“BARIŞI KORUMA DEĞİL, İNFAZ GÜCÜ”

Axios’a konuşan bir ABD’li yetkili, taslakta ISF’nin “barışı koruma gücü değil, infaz gücü” şeklinde tanımlandığını söyledi. Taslağın ifadesiyle, ISF gerektiğinde grupların silahlarına el koyma veya silahsızlandırmayı uygulama yetkisine sahip olacak; bu da pratikte Hamas’ın silah bırakmasının zorlanması anlamına gelebilir. Taslak, bu yetkinin, ilgili grup veya unsurlar gönüllü hareket etmediği takdirde dahi uygulanabileceğini açıkça belirtiyor.

KOMUTA, BARIŞ KURULU VE TİMELİNE

Taslağa göre ISF, Gazze’ye “Barış Kurulu’nun kabul edeceği birleşik komuta” altında konuşlanacak. Karar taslağı aynı zamanda, Başkan Trump’ın başkanlığını yapacağı belirtilen ve geçiş döneminde Gazze’nin yeniden inşası ve yönetişim önceliklerini belirleyecek “Barış Kurulu”nun en az 2027 sonuna kadar görevde kalmasını öngörüyor. ABD’li yetkililer, taslağın önümüzdeki günlerde Güvenlik Konseyi üyeleri arasında müzakereye açılacağını; oylama sürecinin haftalar içinde tamamlanmasının ve ilk birliklerin Ocak ayına kadar konuşlandırılmasının hedeflendiğini Axios’a iletti.

KAPSAM VE YETKİ TARTIŞMALARI

Taslak, ISF’ye “uluslararası hukuka, özellikle uluslararası insancıl hukuka uygun olarak görevini yerine getirmek için gerekli tüm tedbirleri alma” yetkisi veriyor. Metin ayrıca, güç kuruluşu ve operasyonlarının “Mısır ve İsrail ile yakın istişare ve işbirliği içinde” yürütüleceğini vurguluyor. Bununla birlikte taslak, Gazze’deki yeniden inşa ve yardım dağıtımında Barış Kurulu ile çalışan kuruluşların (BM, Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay gibi) öncelikli rol oynayacağını; yardımları kötüye kullanan aktörlerin faaliyetlerinin yasaklanacağını belirtiyor.

TÜRKİYE ASKER GÖNDERMEK İSTİYOR

Axios daha önce Türkiye, Endonezya, Azerbaycan ve Mısır gibi ülkelerin asker göndermeye istekli olduklarını bildirmişti; taslak metin de çok sayıda katılımcı ülkenin asker tedarik edebileceğine işaret ediyor. Ancak hangi ülkelerin hangi ölçüde katkı sağlayacağı, komuta yapısı ve görev kurallarının netleşmesiyle kesinleşecek.

NEDEN TARTIŞMALI?

Taslağın öne çıkardığı en hassas unsur, ISF’nin “silahsızlandırma” yetkisinin geniş tutulması ve bunun fiilen bir tarafı silahsızlandırmaya zorlama kapasitesi taşıması. Bu, sahada sivillerin korunması ile harekâtın etkinliği arasında zor denklemler doğuracak; uluslararası hukukçular ve bölge aktörleri, yetkinin kötüye kullanılabileceği, operasyonların ayrım gözetme yükümlülüklerini nasıl yerine getireceği ve siviller üzerindeki etkisi konusunda ciddi soru işaretleri barındırdığını belirtebilir.

GEÇİŞ YÖNETİMİ VE REFORM ŞARTI

Taslak, Gazze’nin yeniden inşası sürecinde, Barış Kurulu’nun “geçiş dönemi yönetimi” olarak hareket edip yeniden inşa önceliklerini belirlemesini ve fon toplamasını öneriyor. Bu süreç, Filistin Yönetimi’nin tatmin edici reformları tamamlaması ve Barış Kurulu onayı alınana kadar sürecek. Taslak ayrıca, daha kalıcı yerel yönetişim için “Filistinli teknokrat ve apolitik” bir komitenin günlük kamu hizmetleri ve yönetim işlerini denetleyeceğini öngörüyor.

NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİREBİLİR?

Axios’a konuşan yetkilinin verdiği bilgiye göre, taslak metin önümüzdeki haftalarda Güvenlik Konseyi’ndeki müzakerelerin temelini oluşturacak ve oylama hedefleniyor. Başarılı bir oylama halinde ilk birliklerin Ocak ayına kadar Gazze’ye konuşlandırılması amaçlanıyor; ancak Güvenlik Konseyi’ndeki diplomatik pazarlıklar, veto riskleri ve bölge aktörlerinin tepkileri bu takvimi değiştirebilir.

Taslak, Gazze için uluslararası düzeyde kapsamlı ve uzun soluklu bir güvenlik-müdahale çerçevesi öngörüyor. Metnin en tartışmalı unsuru, ISF’ye tanınan “silahsızlandırma” yetkisinin niteliği: Taslağa göre güç, Hamas veya benzeri devlet dışı silahlı yapıları, eylemsizlik halinde dahi silahsızlandırmaya zorlayacak yetkilerle donatılıyor. Bu yaklaşım, uygulamada hem stratejik sonuçlar doğuracak hem de uluslararası hukuk ve insani korunma standartları bakımından yoğun bir denetim ve hukuki tartışma gerektirecek/karar