Şanghay İşbirliği Örgütü Çok Taraflılığı Teşvik Ediyor

Çar, 16/07/2025 - 15:04

Çin Dışişleri Bakanı, Şanghay İşbirliği Örgütü Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda, ABD'nin adını anmadan, kendi çıkarlarını uluslararası kamu çıkarının önüne koyan ülkeleri eleştirdi ve küresel sistemde çok kutupluluğun teşvik edilmesi çağrısında bulundu.

Welayet News  - Wang Yi, dün Tiençin’de düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü Dışişleri Bakanları toplantısına başkanlık etti. Toplantıya İran, Belarus, Hindistan, Kazakistan, Kırgızistan, Pakistan, Rusya, Tacikistan ve Özbekistan dışişleri bakanları katıldı.
Wang Yi, toplantıda, kuruluşundan bu yana geçen 24 yıl boyunca Şanghay İşbirliği Örgütü'nün istikrarlı ve ileriye dönük bir kalkınma trendi sürdürdüğünü, işbirliği alanlarını genişlettiğini, uluslararası güvenilirliğini artırdığını ve stratejik değerinin daha da belirginleştiğini, üyelerinin bölgesel istikrarı sürdürmeleri ve ortak kalkınma sağlamaları için güvenilir bir destek haline geldiğini vurguladı.
Çinli Bakan, çağımızda eşi benzeri görülmemiş dönüşümlerin hızlandığını, değişim ve kaosun iç içe geçtiğini, dünyanın çok kutupluluğa doğru ilerlediğini, ekonomik küreselleşmenin derinleştiğini ve “Küresel Güney”in güçlendiğini vurguladı.

Ancak bu olumlu gelişmelere rağmen, hegemonya ve zorbalığın da arttığını, korumacılığın yükselişe geçtiğini ve bölgesel çatışmaların arka arkaya patlak verdiğini ifade etti.
Üye ülkelerin, bu yeni durumda Şanghay İşbirliği Örgütü'nü güçlendirmek için tarihe ve geleceğe karşı sorumluluk bilinciyle yeni bir anlaşmaya varmaları gerektiğini söyledi.

Ayrıca örgüt üyeleri arasında güvenlik temelinin birlikte korunmasının önemine değinen Wang, “üç kötü güç”ün hâlâ bölgede etkin olduğunu, yeni tehditlerin ve zorlukların ortaya çıktığını ve güvenlik durumunun hâlâ karmaşık ve ciddi olduğunu belirterek, Şanghay İşbirliği Örgütü’nün bu tehditlere güçlü şekilde karşılık vermesi gerektiğini vurguladı.
İlk kez bu örgüt tarafından ortaya atılan "üç şer gücü" ifadesi, Orta Asya'daki terörist güçleri, ayrılıkçı güçleri ve dinci aşırı güçleri ifade ediyor.
Wang Yi, Amerika ve İsrail'e doğrudan değinmeden Ortadoğu'daki durumla ilgili büyük endişelerini dile getirmeyi sürdürdü ve İran'ın egemenliğine ve güvenliğine yönelik askeri eylemleri eleştirerek, bunu uluslararası hukukun açık bir ihlali ve nükleer silahsızlanma rejimine yönelik bir tehdit olarak nitelendirdi.

Afganistan’ı da Şanghay İşbirliği Örgütü'nün önemli bir üyesi olarak değerlendiren Çinli bakan Wang Yi, bu ülkenin yeniden inşası ve kalkınması için kalıcı istikrara kavuşması adına Afganistan'a destek verilmesi gerektiğini söyledi.
Çin Dışişleri Bakanı, konuşmasının sonunda bazı ülkelerin kendi çıkarlarını uluslararası kamu yararının önünde tutmalarını eleştirerek Şanghay İşbirliği Örgütü’nü şu konularda çağrıda bulundu:
Son olarak, bazı ülkeleri kişisel çıkarlarını uluslararası kamu çıkarlarının önüne koymakla suçlayan Çin Dışişleri Bakanı, Şanghay İşbirliği Örgütü'nden, Birleşmiş Milletler'in kuruluşunun 80. yıldönümü fırsatını değerlendirerek, örgütün otoritesini ve rolünü savunmasını, dünyanın eşit ve düzenli çok kutupluluğunu ve kapsayıcı ve kapsamlı ekonomik küreselleşmeyi teşvik etmesini, ortak insani değerleri savunmasını, üye devletlerin meşru haklarını desteklemesini ve daha adil ve daha makul bir küresel yönetişim sistemi inşa etmek için çalışmasını istedi.

Wang Yi, bu görüşmenin ardından Şanghay İşbirliği Örgütü Genel Sekreteri Yermekbayev ile birlikte gazetecilere yaptığı açıklamada, Şanghay İşbirliği Örgütü Zirvesi'nin 31 Ağustos-1 Eylül tarihleri arasında Tiençin'de düzenleneceğini ve bu toplantının Çin'in örgüt dönem başkanlığı süresince en önemli etkinlik olacağını duyurdu.
Bu zirvede 20'den fazla ülkenin liderleri ile 10 uluslararası örgütün temsilcilerinin katılımı beklenmektedir.



Yeni yorum ekle