Fransa’da kemer sıkma bütçesindeki anlaşmazlık üzerine güven oylamasına giden hükümet düştü. Başbakan Bayrou istifasını sunacak. Macron istifaya ve erken seçime yanaşmıyor. Halk 10 Eylül’deki “Her şeyi engelleyelim” eylemlerine ve 18 Eylül’deki greve hazırlanıyor.

Welayet News  - Fransa'da yaklaşık 9 aydır görevde olan Başbakan François Bayrou'nun azınlık hükümeti, 1958'den bu yana kendi inisiyatifiyle gittiği güven oylamasında düşen ilk hükümet oldu.

Parlamentonun alt kanadı olan Ulusal Meclis Genel Kurulu'nda düzenlenen olağanüstü oturumda, Bayrou hükümeti için güven oylaması yapıldı. 194 milletvekili, Bayrou hükümetinden yana oy kullanırken 364 milletvekili güvensizlik oyu verdi.

Fransa'da 1958'den bu yana hükümetler 41 kez güven oylamasına giderken, ilk kez bir hükümet kendi girişimiyle gittiği güven oylamasında parlamentodan yeterli desteği alamayarak düştü. Ülkede daha önce 2 hükümet ise muhalefetin sunduğu gensoru önergeleriyle düşürülmüştü.

Fransa'da merkez sağcı Michel Barnier hükümeti 3 aylık görev süresinin ardından 2025 bütçe görüşmelerinde yaşanan uzlaşmazlık nedeniyle 4 Aralık 2024'te muhalefetin sunduğu gensoru önergesiyle düşmüştü.

Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Bayrou'yu 13 Aralık 2024'te başbakan olarak atamıştı. Kamu borçlarıyla darda olan ülkede yeni bütçe görüşmeleri de hükümetle muhalefet kanadı arasındaki temel anlaşmazlık konularından biriydi.

Bayrou da bazı resmi tatillerin kaldırılması ile 43 milyar avro civarında tasarruf yapılmasını içeren, Fransızların tepki gösterdiği 2026 bütçesinin görüşülmesi öncesi hükümeti güven oylamasına götürme kararı almıştı.

Macron'a istifa çağrıları

Ulusal Meclis’teki oylamayla hükümetin düşmesinin ardından Bayrou’nun yarın istifasını sunacağı açıklandı.

Muhalefet partileri Başbakan’ın ardından Cumhurbaşkanı Macron’un da istifa etmesi çağrısı yapıyor.

Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) Grup Başkanvekili Mathilde Panot, “Macron'un gitmesini talep ediyoruz, bir sorunumuz olduğunu anlıyor. Sürekli aynı politikayı uygulamakla görevli kişileri birbiri ardına atıyor. Biz buna katılmıyoruz” dedi.

Yeşiller’den Cyrielle Chatelain “Macronizmden siyasi bir kopuş olmalı, bu şart” dedi.

Faşist parti Ulusal Birlik (RN) Partisi Grup Başkanvekili Marine Le Pen, güven oylaması sonrası Macron'un Ulusal Meclis’i feshetmesi gerektiğini belirtti.

Muhalefetteki solcu Boyun Eğmeyen Fransa ve sağcı Ulusal Birlik partileri Macron’un istifası ve erken seçim çağrıları yaparken Macron istifa çağrılarına daha önce verdiği yanıtta 2027’de görev süresi dolana kadar makamından ayrılmayacağını söylemişti.

Yeni başbakan atayacak

Elysee Sarayı’ndan yapılan açıklamaya göre Macron yarın Bayrou’nun istifasını kabul edecek ve yeni başbakanı önümüzdeki günlerde atayacak.

İki yıldan az bir süre içinde 5. kez başbakan atayacak olan Macron’un önündeki seçeneklerin azaldığı, “ılımlı” bir sosyalisti ya da bir teknokratı atayabileceği öne sürülüyor.

Ancak hiçbir senaryonun bir sonraki hükümete parlamento çoğunluğu sağlamayacağı göz önüne alındığında, Macron’un eninde sonunda erken seçime gitme kararı verebileceği ifade ediliyor.

Reuters’ın ismini açıklamadığı iki kaynağına göre Macron ile merkez ve muhafazakar partilerden siyasetçiler erken seçimin krizin çözümü olmadığı kanısında. Bunun yerine Sosyalist Parti ile görüşmeyi sürdürmekten yanalar.

Sosyalist Parti, 100 milyon avronun üzerindeki kişisel servete en az yüzde 2 vergi ve 22 milyar avro tasarruf sağlayacak bir karşı bütçe önermişti. Macron’un sermaye yanlısı “reform” gündemiyle sosyal demokratların “servet vergisi”ni ekledikleri bir kemer sıkma paketi arasında uzlaşmaya varma görüşmeleri başlayacak gibi görünüyor.

'Her Şeyi Engelleyelim' protestoları ve grev

Öte yandan Fransa’da sokaklar eylemlere hazırlanıyor. İşçi sendikalarından bağımsız başlatılan "Bloquons Tout" ("Her Şeyi Engelleyelim") adlı bir hareket Çarşamba günü ülke çapında protesto çağrısında bulunuyor. Sendikalar ise 18 Eylül’de greve hazırlanıyor.