Suriye; Türkiye Ve İsrail'in Bölgesel Nüfuz Kazanmak İçin Oyun Alanı

Thu, 09/01/2025 - 13:20

Türkiye ile İsrail arasında Suriye'de yaşanan çıkar çatışması sadece Suriye sınırlarıyla sınırlı olmayıp şüphesiz diğer ülkeleri de ilgilendiren bölgesel bir boyuta sahiptir.

Welayet News  - Heyet-i Tahrir-i Şam terör örgütünün Şam'da iktidara gelmesi, İsrail'in Suriye'de istediği bir şey değildi. Çünkü bu tür örgütlerin eğilimleri her şeyden önce Tel Aviv'in hoşuna gitmiyordu. İkincisi, bu grupları, Türkiye'nin Suriye'deki uzantısı olarak görüyor ve bu konuda Tahrir-i Şam ve lideri Ebu Muhammed el-Culani'nin Ankara ile yakın ilişkilerine işaret ediyordu.

Suriye'de Ankara ve Tel Aviv arasındaki çatışmaya ilişkin 10'dan fazla Türk ve İbranice çalışma ve analiz incelendiğinde, bu çatışmadaki temel sorunun, siyasi ve güvenlik boyutları olan bölgesel ve ekonomik çatışmalardan kaynaklandığı ortaya çıkmaktadır.

Türkiye, İsrail’in özerk bölgelerle yönetilen zayıf ve bölünmüş bir Suriye yaratmaya çalıştığına ve bu durumun bir yandan Suriye'nin kolayca kontrol edilebilmesine imkân sağlarken, diğer yandan da bu rejimin Golan'daki sınırlarının güvenliğini ve Güney Suriye'deki askeri ve siyasi yayılmacılığını hiçbir engelle karşılaşmadan garanti altına alacağına inanıyor.



 

Buna karşılık İsrail ise Türkiye'nin Suriye'de güçlü bir rejim kurmak istediğini ve bu rejimin Ankara'ya bağımlı ve itaatkâr olacağını ve bunun Suriye'de, tüm etnik kökenler ve mezhepler katılsa bile, Kürtlere, özellikle Kürdistan İşçi Partisi ve Halk Destek Birlikleri'ne yer olmayacağı anlamına geldiğini çünkü Ankara’nın onları kendi ulusal güvenliğine doğrudan tehdit olarak gördüğünü düşünüyor.

Ekonomik boyutta ise Doğu Akdeniz'deki enerji kaynakları anlaşmazlığı, Türkiye ile İsrail arasında tırmanan gerginliğin ana eksenlerinden birini oluşturuyor.

Türkiye şimdiye kadar Suriye'deki ekonomik hedeflerini ve beklentilerini dile getirmeyi reddetmiş olsa da, İsrail, bu tamah ve beklentileri Türkiye'nin Suriye'deki doğrudan tehditlerinden biri olarak görüyor. Ayrıca Ankara'nın Golan'la deniz sınırı anlaşmaları yoluyla Suriye'nin gaz ve petrol açısından zengin deniz alanlarının kontrolünü ele geçirmeye çalıştığına inanıyor ve İsrail bunu yalnızca Suriye'deki değil, aynı zamanda bölgedeki ekonomik çıkarları için de doğrudan bir tehdit olarak görüyor.



 

Tel Aviv, Ankara'nın Hicaz Demiryolu (Türkiye-Katar hattı) gibi stratejik projelerle nüfuzunu artırmaya çalıştığını vurguluyor. Fars Körfezi'ni Türkiye toprakları üzerinden Avrupa'ya bağlayan bu demir yolu hattının hayata geçirilmesi durumunda İsrail'in ticaret koridoru tehdit altına girecek.

İsrail'in ticaret koridoru Hindistan'dan başlayıp Hayfa limanına ulaştıktan sonra Avrupa'ya kadar uzanıyor. İsrail koridoru uzun vadeli, pek çok zorluk ve engeli olan bir proje gibi görünse de, Türkiye koridoru yakın gelecekte pek çok engele takılmadan hayata geçirilebilir ve gerçekleştirilebilir.

Dolayısıyla İsrail'in bundan sonra Kürtleri Türkiye'ye karşı destekleyerek, Suriye ekonomik bölgesini tehdit ederek ve yatırım için güvenli olmayan bir yer haline getirerek bu ekonomik projenin hayata geçmesini engelleyecek planları uygulamaya koyacağı anlaşılıyor.